कैलाली । सामन्यतया स्याउ चिसो मौसम अर्थात हिमाली भेगमामात्र फल्ने फल हो भन्ने आम बुझाई छ । तर कैलालीमा केही युवा किसानहरु प्रचण्ड गर्मीमा पनि स्याउ खेति गरेर मनग्य आम्दानी गरिरहेका छन् । लम्कीचुहा नगरपालिका–९ प्रतापपुरका किसान गोकर्ण वलीले ३ सिजनमा लटरम्म स्याउ फलाई सकेका छन् । वलीले स्याउ फलाएको देखेर अन्य युवा पनि अहिले स्याउ खेतीतर्फ आकर्षित भएका छन् । 
 
कैलालीको लम्कीचुहा नगरपालिका–९ प्रतापपुरका किसान गोकर्ण वलीले तीन बिघा जग्गामा व्यावसायिक रूपमा नै स्याउखेती गर्दै आएका छन् । विसं २०७८ माघमा वलीले भारतको हिमाचल प्रदेशको विलासपुरबाट स्याउका बिरुवा ल्याएर रोपेका थिए । ओलीले ३ सिजनमा लटरम्म स्याउ फलाई सकेका छन । त्यस्तै अर्का किसान हर्कबहादुर बिकले पनि यसबर्षदेखि गोदावरी नगरपालिका ७ टेकुला टोलमा ६ बिगाह जमिन भाडामा लिएर स्याउ खेति सुरु गरेका छन् । 

तराईको तापक्रममा फल्न सक्ने ११ सय बढी स्याउका बिरुवा रोपिएको छ । किसान हर्कबहादुरका अनुसार चर्को गर्मीमा पनि फल्न सक्ने उन्नत प्रजातिको गोल्डेन, गाला, रोटा र फुजी प्रजातिको स्याउ लगाइएको हो । तराईका क्षेत्रमा नौलो मानिएको स्याउ खेतीका लागि उनले ६ लाख रुपैयाँ लगानी भइसकेको बताए । तराईमा पनि स्याउखेति उत्पादन हुने कुरा थाहा पाएपछि बिकले व्यावसायिक रुपमा स्याउखेति सुरु गरेका हुन् । 

विकले स्याउ खेतिसँगै अम्बा, सुन्तला, कागती, टिमुर, शीतल चिनी, कागति, केरा र उन्नत जात अन्य फलफूल लगाएका छन् । परम्परागत रुपमा रैथाने स्याउ उत्पादन गर्दै आएका किसानले अहिले आधुनिक प्रविधिबाट गर्मी ठाउँमा पनि नयाँ नयाँ प्रजातिका स्याउ लगाउन थालेका छन् । बिरुवा लगाएको दुई वर्षमै फल्ने हुँदा यस खेतीतर्फ आकर्षित भएको उनको भनाइ छ ।  

स्याउखेती गर्दाको सुरुआतमा नै कृषि ज्ञान केन्द्र कैलालीले बिरुवा खरिद, सिँचाइ र  तारबारका लागि अनुदान दिएको थियो । कृषि ज्ञान केन्द्र कैलाली सहायक प्रमुख टेकबहादुर बिष्टले कैलालीमा स्याउ खेति परिक्षणको क्रममा रहेको बताए । उनले स्याउखेति गर्ने किसानलाई कृषि ज्ञान केन्द्र कैलालीले आवश्यक सहयोग गर्ने जानकारी दिए ।  

भारतबाट बर्सेनी करोडौंको स्याउ भित्रिने गरेको नेपालमा तराईमा पनि धेरै जग्गा भएका अरु किसानले पनि स्याउ खेती गरेमा कृषकले राम्रो आर्थिक लाभ लिन सक्ने र स्याउकै लागि स्वदेशी रकम विदेशिने क्रम बन्द हुन सक्ने सम्भावना प्रवल देखिन्छ ।